Veel gestelde vragen

De gemeente Bunnik heeft voor de realisatie van het Zonnepark A12 Bunnik een omgevingsvergunning afgegeven, hier in te zien. Daarmee is er toestemming verleend om het zonnepark op deze locatie te bouwen.

ECB en UU hebben een overeenkomst met de grondeigenaar dat ze de percelen voor een periode van 30 jaar mogen gebruiken voor een zonneveld. Deze periode is ook in de omgevingsvergunning opgenomen.

Na deze periode worden de panelen en andere installatie verwijderd en wordt het terrein in oorspronkelijke staat teruggebracht.

Er is uitgebreid overleg geweest met Vitens en de Provincie over de geplande technische inrichtingen op het terrein. Beide instanties hebben ingestemd met de plannen die voorliggen. De provincie gaat de kwaliteit van het grondwater op en rond het terrein monitoren om inzicht te krijgen op de effecten die zonneparken zouden kunnen hebben op de grondwaterkwaliteit. Dit onderzoek is vooral bedoeld om lessen te trekken voor toekomstige projecten.

Bovendien hebben UU en ECB besloten om alleen zonnepanelen te gebruiken waarin geen PFAS-achtige stoffen verwerkt zijn (zogenaamde “bifaciale glas-glaspanelen”). Daarmee zijn risico’s van PFAS naar het grondwater uitgesloten.

Een zonnepark zal landschappelijk zo goed mogelijk worden ingericht. Daarbij wordt direct zicht voor omwonenden op de zonnepanelen zo veel mogelijk beperkt. Verder komt de zorg om straling, geluidshinder en weerkaatsing van licht regelmatig terug in de bezwaren. Het effect van elektromagnetische straling is gezien het karakter en ligging van zonnepark niet aanwezig (nihil). Door de bijna horizontale plaatsing van de panelen zal weerkaatsing van licht op de zonnepanelen altijd omhoog plaatsvinden en dus geen hinder voor omwonenden of voorbijgangers opleveren. Weerkaatsing van geluid van de snelweg zal plaatsvinden in de richting van dezelfde snelweg, dus ook op dit punt is geen hinder te verwachten.

Er is vooraf een uitgebreid plan opgesteld voor de landschappelijke inpassing en de ecologische effecten van het geplande zonnepark. Daarmee is het goed denkbaar dat ondanks de opstelling van zonnepanelen de ecologische waarde van het terrein verbetert, vergeleken met de oude situatie.

Een figuur die de landschappelijke inpassing beschrijft vind je hier. Naast een optimale opstelling voor de zonnepanelen, ook is daarbij gekeken naar de combinatie met landschappelijke elementen die de natuur en biodiversiteit zoveel mogelijk ondersteunt en versterkt.

Aan de zuidzijde en oostzijde van het meest westelijk gelegen projectdeel wordt een haag van ongeveer 2 meter hoog aangelegd die, gezien vanuit de Achterdijk, de zonnepanelen aan het oog onttrekt, en kans biedt voor vogels en insecten het zelfde geldt voor de zuidwestkant van oostelijk perceel.

Hoofdelementen uit de landschappelijke inpassing zijn:

• Zuid georiënteerde zonnepanelen rijen. Door de keuze voor een zuidelijke oriëntatie, in plaats van een oost-west oriëntatie, blijft meer oppervlak vrij voor beplanting en valt er meer licht en regen op de grond. (Ontwerp is indicatief)
• Bouwhoogte van de panelen is ongeveer 1,50 meter.
• Inpassen in landschappelijke kamer met instandhouding van de historische ontwikkeling, Nieuwe Hollandse Waterlinie en openheid van het landschap.
• Ecologische meerwaarde met name aan de binnenzijden van de landschappelijke beplantingsranden. En in het oostelijke gedeelte van het zonnepark. Rekening houdend met functies in de omgeving.
• Geen grootschalige afgravingen o.i.d.. waardoor bodemreliëf intact blijft.
• Rekening houdend met onderhoudszones langs de waterlichamen.
• Gebiedseigen beplanting aan de zuid- en westzijden van het westelijke gedeelte en in de zuidwesthoek van het oostelijke gedeelte van het zonnepark, voor visuele afscherming voor omwonenden en passanten.
• Padenstructuur zorgvuldig uitgedacht met een groene zode waardoor deze visueel wegvalt in omliggende kruiden- en faunarijk grasland.
• Hekwerk ter preventie van diefstal, maar met vrije doorgang voor kleine dieren.
• Het hekwerk wordt bij voorkeur geplaatst uit het zicht achter de
  beplanting.

Er is voorafgaand aan de vergunningverlening een zogenaamde Heritage Impact Assessment uitgevoerd voor het projectplan. Conclusie was dat de te verwachten aantasting van het Werelderfgoed gering tot nihil zou zijn.

Lang niet alle daken zijn geschikt om zonnepanelen op te plaatsen vanwege het gewicht dat het niet kan dragen, of vanwege de ligging. Zelfs wanneer alle geschikte daken vol zouden worden gelegd wordt er nog niet genoeg energie opgewekt om aan de duurzame energiedoelstellingen te voldoen. Bovendien is het realiseren van zonnedaken op alle geschikte daken vaak een langdurig proces dat veel overleg vergt met dak-eigenaren, gebouwgebruikers en andere belanghebbenden (stakeholders). Per dak is vaak ook niet meer dan 500 kWp (kiloWattpiek) aan zonvermogen te realiseren. Een zonneveld, daarentegen, kan 10 tot 50 keer zo veel vermogen omvatten. Om met enig tempo duurzame energieopwekking te realiseren, moet er daarom een combinatie gemaakt worden tussen dak- en veldopstellingen.

De ECB heeft al enige tijd plannen om een project te starten waarmee we meer zonnedaken in de gemeente Bunnik willen realiseren. Helaas ontbreekt het nog aan de financiële middelen om daadwerkelijk hiermee te kunnen starten. Een subsidieaanvraag voor dit project is bij de provincie in behandeling sinds oktober 2022.

Meestal wordt de energieproductie van een zonnepark ingevoed op het openbare net. In het geval van het Zonnepark A12 Bunnik ligt de situatie wat ingewikkelder. De helft van het park dat in eigendom is van de Universiteit Utrecht zal stroom gaan leveren aan de gebouwen op het Utrecht Science Park. Het zorgt daarmee voor een duurzame energievoorziening van het Science Park. Omdat de stroom niet wordt ingevoed op het openbare net draagt het indirect ook bij aan de vermindering van de netcongestie in de regio Utrecht. Er hoeft immers minder zonnestroom te worden afgevoerd via het openbare net.

Wat betreft het ECB-deel van het zonnepark is het nog niet geheel duidelijk of dit op het openbare net zal worden ingevoed of dat het direct aan een lokale energieafnemer zal worden geleverd. Gesprekken hierover lopen nog (Oktober 2023).

In beide gevallen draagt de opgewekte energie van het gehele zonnepark A12 Bunnik voor 100% bij aan de doelstellingen van de Gemeente Bunnik om klimaatneutraal te worden. De opwekking vindt immers plaats op het grondgebied van Bunnik. Ook draagt de opwekking het volledig bij aan de opgave van Bunnik in het kader van Regionale Energie Strategie van de regio Utrecht (RES U16).

Het feit dat de de opgewekte stroom (deels) wordt verbruikt door het Utrecht Science Park, maakt geen verschil. Als de stroom op het openbare net van Stedin was ingevoed zou het ook grotendeels aan gebruikers buiten onze gemeente geleverd worden.

ECB kan en mag niet zomaar stroom leveren aan huishoudens of bedrijven. Levering van energie is voorbehouden aan energiebedrijven met een goedkeuring van de overheid. Er zijn vrij strenge wettelijke eisen voor dit soort bedrijven. Daarom kan ECB de stroom van het zonneveld niet lokaal gaan leveren aan verbruikers. Mogelijk komt hier in de toekomst meer ruimte voor.

Er is één uitzondering: als een bedrijf alle stroomproductie afneemt van het zonnepark en dit via een directe kabel geleverd krijgt, los van het openbare net, dan is het toegestaan om de stroom direct aan de verbruiker te leveren, zonder tussenkomst van een energiebedrijf. Op deze wijze kan de Universiteit Utrecht de stroom van haar parkdeel direct leveren naar het Utrecht Science Park. ECB bekijkt ook de mogelijkheid om haar energieproductie via een directe kabel te leveren aan een grote afnemer in de directe nabijheid.

Zeker wel! Klimaatneutraal betekent dat je op eigen grondgebied netto geen uitstoot van broeikasgasgassen hebt. Een belangrijke stap om dat te bereiken is om evenveel duurzame energie op te wekken als dat je aan energie verbruikt. Als het zonnepark eenmaal draait (operationeel is), zal het naar verwachting jaarlijks zo’n 15 GWh (GigaWattuur) aan zonnestroom produceren. Dit komt overeen met het elektriciteitsgebruik van ongeveer 5000 huishoudens.

Omdat het meeste energieverbruik niet elektrisch is, maar in de vorm van aardgas en andere brandstoffen plaatsvindt, is de bijdrage van het zonnepark aan het totale energieverbruik van Bunnik bescheiden, namelijk zo’n 5%.

We kunnen dus stellen dat het zonnepark een betekenisvolle bijdrage levert aan het bereiken van een klimaatneutrale gemeente Bunnik, maar dat het zeker nog niet voldoende is.

Recente analyses geven aan dat de CO₂-emissie bij de productie van zonnepanelen kan liggen tussen de 500 en 1100 kg CO₂ per kWp opgesteld vermogen. De grote variatie ontstaat vooral door de locatie waar de grondstoffen voor de zonnepanelen worden geproduceerd. Als dit gebeurt in regio’s in China met veel kolengestookte elektriciteitscentrales, dan ligt de CO₂-emissie een stuk hoger dan wanneer de productie (deels) in Europa of Noord-Amerika plaatsvindt.

Bij toepassing van panelen met een lage "carbon footprint" van 500 kg CO_2-eq/kWp zal de CO₂-emissiefactor voor het totale zonnecelsysteem, gerekend over 30 jaar levensduur, rond de 0,05 kg per kWh elektriciteit liggen. Ter vergelijking de CO₂-emissiefactor voor grijze stroom uit het openbare net ligt op ongeveer 0,45 kg/kWh, dus bijna een factor 10 hoger.

UU en ECB streven ernaar om bij de bouw zogenaamde “low-carbon” zonnepanelen toe te passen, die een lage “carbon footprint” hebben, mits dit kostentechnisch verantwoord is.

Om te voorkomen dat de ondergroei en beplanting tussen de panelen gaat woekeren moet dit onderhouden worden. Dit kan met machines gebeuren, maar ook met schapen. Het is nog niet bepaald of op dit zonnepark het beheer machinaal of door begrazing gaat gebeuren (Oktober 2023).

De panelen hoeven alleen af en toe schoongemaakt moeten worden, omdat vuil zich bij de paneelranden ophoopt. Verder zal 1 keer per jaar de installatie worden nagekeken (inspectie).

Daarnaast kan er af en toe technisch onderhoud plaats vinden. De prestaties van de panelen worden op afstand in de gaten gehouden (monitoring). Als er onderdelen stuk zijn, of minder opleveren (renderen) wordt er actie ondernomen door de partij die het onderhoud verzorgt.

Recycling of hergebruik van zonnepanelen is in principe goed mogelijk en dit soort processen begint langzaam aan interessant te worden. Door de lange levensduur van zonnepanelen is het aanbod van oude zonnepanelen nu echter nog beperkt en dus staan de technieken daarvoor nog in de kinderschoenen.

Het aluminium, glas, stalen ondersteuningsframes en ook de kabels kunnen heel goed met bestaande recyclingprocessen verwerkt worden. Ook kan het silicium uit de zonnecellen heel goed ingezet worden voor de productie van nieuwe zonnecellen.

We gaan in Bunnik niet alleen lokale energie opwekken, via de ECB wordt de omgeving ook voor 50% mede-eigenaar! Het mooie is dat jij aan dit zonneveldproject kunt deelnemen door te investeren in het ECB-deel van het project. Met je deelname help je niet alleen mee om klimaatverandering te bestrijden, maar je kunt een stukje financieel rendement verwachten.

Bij de crowdfunding vragen we bewoners om een zelf te kiezen bedrag te investeren in het zonneveldproject. Dit noemen we een “participatie”. Deze participatie geeft dan recht op winstuitkeringen tijdens de looptijd van de participatie. Na een bepaalde periode zal de participatie ook weer afgelost gaan worden. De hoogte van de te verwachten winstuitkeringen en de looptijd kunnen we nu nog niet precies melden, dit wordt binnenkort bekendgemaakt in een informatiebrochure.

Naast risicodragende participaties willen we ook obligatieleningen mogelijk maken. Daarbij is een vast rentepercentage en een vastgestelde aflossing van toepassing.

De crowdfunding staat open voor bewoners van Bunnik én aangrenzende gemeenten. Dat zijn dus Houten, Wijk bij Duurstede, Utrechtse Heuvelrug, Zeist, De Bilt en Utrecht. Daarnaast zullen we de crowdfunding ook openstellen voor medewerkers van de Universiteit Utrecht.

Heb je interesse om deel te nemen? Schrijf je dan hier alvast vrijblijvend in, je krijgt dan begin 2024 onze informatiebrochure en we houden je op de hoogte. Mocht je vragen hebben over jouw deelname, durf te vragen!

Het Zonnepark A12 Bunnik wordt gerealiseerd door Energie Coöperatie Bunnik en de Universiteit Utrecht. Meer weten over de betrokken partijen? Lees hier verder.

In 2020 nam IX Zon het initiatief om een zonneveld in de gemeente Bunnik te gaan ontwikkelen. Meer over de geschiedenis van het zonnepark, lees je hier.